สิ้นพระป่าศิษย์หลวงปู่มั่น หลวงปู่ผ่าน ปัญญาปทีโป

สิ้นพระป่าศิษย์หลวงปู่มั่น หลวงปู่ผ่าน ปัญญาปทีโป

คอลัมน์ มงคลข่าวสด




<TABLE cellSpacing=5 cellPadding=1 width="20%" align=left border=0><TBODY><TR bgColor=#400040><TD>

</TD></TR></TBODY></TABLE>
เมื่อวันที่ 24 ม.ค. วงการสงฆ์ได้สูญเสียพระป่าสายกัมมัฏฐานอีกรูป

เมื่อ หลวงปู่ผ่าน ปัญญาปทีโป มรณภาพอย่างสงบ ด้วยโรคชรา ที่วัดป่าประทีปปุญญาราม ต.โพนแพง อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร

"หลวงปู่ผ่าน" เป็นพระเถระนักปฏิบัติวิปัสสนาสายหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต ที่มีวัตรปฏิบัติน่ายกย่อง เป็นพระสุปฏิปันโน ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ เคร่งครัดในพระธรรมวินัย

เป็นที่เลื่อมใสของชาวบ้าน อ.อากาศ อำนวย จ.สกลนคร

อัตโนประวัติ มีนามเดิมว่า ผ่าน หัตถสาร เกิดเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2465 ตรงกับวันพฤหัสบดี ขึ้น 4 ค่ำ เดือน 2 ปีจอ ณ บ้านเซือม ต.โพนแพง อ.อากาศอำนวย จ.สกล นคร

โยมบิดา-โยมมารดา ชื่อ นายด่าง และนางจันทร์เพ็ง หัตถสาร

มีเรื่องเล่ากันว่าตอนที่โยมมารดาได้ตั้งท้องหลวงปู่ผ่านนั้น ฝันว่าได้มีคนเอามีดด้ามงามมาให้ แล้วก็เอาไปซ่อนเพราะกลัวว่าจะมีคนมาเห็น

ครั้นเมื่อคลอดออกมาแล้วก็ปรากฏว่าท่านเป็นเด็กที่เลี้ยงยากมากและร้องไห้งอแงเป็นพิเศษ จึงได้พาบุตรชายไปให้พระผูกสายสิญจน์ที่ข้อมือให้ จึงได้เลี้ยงง่ายขึ้น

ด้วยความที่เป็นบุตรคนหัวปี ญาติพี่น้องเห็นก็พากันรักใคร่ ผลัดกันเอาไปเลี้ยง ผลัดกันเอาไปอุ้ม ท่านจึงมีแม่หลายคน เพราะมีคนเอาไปเลี้ยงหลายคน

ในช่วงวัยเยาว์ เมื่อท่านเติบใหญ่ได้ช่วยโยมบิดา-มารดาทำไร่ทำนาทำมาหากินตามปกติ

นิสัยเป็นคนเรียบเฉย ไม่มีนิสัยรักสนุก เป่าปี่สีซอ เป่าแคนอย่างคนหนุ่มอื่น ไม่เคยเต้นรำวง ไม่กินเหล้าเมาสุรา

ท่านได้เข้าโรงเรียนเมื่ออายุ 10 ขวบ แต่เรียนยังไม่ทันจบ โยมพ่อเฒ่าตาย ตามประเพณีทางอีสานลูกหลานนิยมบวชให้เพื่อจูงศพเข้าป่าช้า ท่านได้บวชเป็นสามเณรอยู่ประมาณ 1 เดือนจึงได้ลาสิกขา

เมื่อปี พ.ศ.2480 อายุ 15 ปี จึงบรรพชาอีกครั้งที่วัดทุ่ง ต.อากาศ อ.อากาศอำนวย จ.สกล นคร มีพระครูวิรุฬห์นวกิจ เป็นพระอุปัชฌาย์

จนกระทั่ง พ.ศ.2482 จึงได้ติดตามญาติพี่น้องไปอยู่ที่วัดโพธิ์ชัย บ้านเชียงเครือ อ.เมือง จ.สกลนคร

ได้เล่าเรียนศึกษาพระปริยัติธรรม มีพระภิกษุซึ่งเป็นญาติเป็นผู้สอน จากนั้นจึงได้ไปสอบที่วัดธาตุศาสดาราม (ปัจจุบันคือวัดพระธาตุเชิงชุมวรวิหาร) จนสำเร็จได้นักธรรมชั้นตรี ก่อนเดินทางกลับไปอยู่ที่วัดโพธิ์ชัยตามเดิม

ต่อมาลาสิกขาไปช่วยครอบครัวเป็นเวลา 2 ปี

เมื่ออายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ ได้เข้าพิธีอุป สมบท ณ พัทธสีมา วัดทุ่ง ต.อากาศ อ.อากาศ อำนวย จ.สกลนคร โดยมีพระครูวิรุฬห์นวกิจ เป็นพระอุปัชฌาย์ และพระมาก เป็นพระกรรมวาจาจารย์

หลวงปู่ผ่านได้เข้าญัตติเป็นพระธรรมยุต เมื่อวันที่ 19 มกราคม 2490 ณ พัทธสีมา วัดจอมศรี ต.พันดอน อ.กุมภวาปี จ.อุดรธานี มีพระครูพิทักษ์คณานุการ เป็นพระอุปัชฌาย์ และพระสมุห์ภา เป็นพระกรรมวาจาจารย์

หลังจากนั้นได้ศึกษาพระธรรมวินัย รวมทั้งข้อวัตรปฏิบัติกับพระเถราจารย์กัมมัฏฐานสายหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต เช่น หลวงปู่ตื้อ อจลธัม โม วัดอรัญญวิเวก อ.ศรีสงคราม จ.นครพนม, หลวงปู่ฝั้น อาจาโร วัดป่าอุดมสมพร อ.พรรณา นิคม จ.สกลนคร, หลวงปู่อุ่น อุตตโม วัดอุดมรัตนาราม อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร เป็นต้น

เมื่อปี พ.ศ.2490 หลวงปู่ผ่านได้ไปจำพรรษากับหลวงปู่อุ่น อุตตโม ณ วัดอุดมรัตนาราม อ.อากาศอำนวย จ.สกลนคร ซึ่งเป็นลูกศิษย์ของหลวงปู่มั่น ภูริทัตโต และหลวงปู่อุ่นได้พา หลวงปู่ผ่านไปกราบหลวงปู่มั่น ที่วัดป่าบ้านหนองผือ (วัดป่าภูริทัตตถิราวาส) ต.นาใน อ.พรรณานิคม จ.สกลนคร หลายครั้ง

ครั้นออกพรรษาแล้วได้กราบลาหลวงปู่อุ่น เพื่อไปอยู่ศึกษาธรรมกับหลวงปู่มั่นที่วัดป่าบ้านหนองผือ โดยเดินทางไปกับสามเณรน้อยรูปหนึ่ง พอไปถึงกราบหลวงปู่มั่นแล้ว ท่านพูดว่า "ท่านผ่านมากับเณรน้อยแท้ มันไข้ได้" (มีสามเณรอายุน้อยมาด้วย สามเณรจะเป็นไข้ป่าได้ง่าย)

หลวงปู่ผ่าน ตอบว่า "ครับผม ไม่มีคนมา กระผมจึงมากับเณรน้อย"

ในครั้งนั้นมีพระเณรพำนักจำพรรษากับหลวงปู่มั่น จำนวน 10-20 รูป อาทิ พระอาจารย์มหาบัว ญาณสัมปันโน, พระอาจารย์อ่อนสา สุขกาโร, พระอาจารย์วัน อุตตโม, พระอาจารย์หลุย จันทสาโร, พระอาจารย์คำพอง ติสโส, พระอาจารย์หล้า เขมปัตโต, สาม เณรบุญเพ็ง (หลวงปู่บุญเพ็ง เขมาภิรโต วัดถ้ำกลองเพล ต.โนนทัน อ.เมือง จ.หนองบัวลำภู)

หลวงปู่ผ่านเป็นพระเถระพระป่า ศิษย์หลวงปู่มั่นอีกรูป เป็นพระสุปฏิปันโนเนื้อนาบุญของชาวโลก เป็นเสาหลักในร่มธรรมแห่งบวรพุทธศาสนา แม้สังขารจะล่วงเข้าวัยชรา แต่ด้วยสุขภาพที่แข็งแรง ท่านยังได้ออกมารับญาติ โยมที่เดินทางมาจากแดนใกล้ไกลไปคารวะนมัสการทุกวันไม่เว้นมิได้ขาดจำนวนมาก

ทุกครั้งที่ญาติโยมขอพรขอศีล ท่านจะบอกว่า มีหลักอยู่ 3 อย่าง คือ "ขออย่าได้เจ็บ อย่าได้ป่วยไข้ และสุดท้ายอย่าลืมหายใจ" เมื่อใครได้เข้ากราบไหว้ทำให้จิตใจสงบและร่ม เย็นเป็นสุข เมื่อได้สดับฟังหลักธรรมจากท่าน

หลวงปู่ผ่าน ได้เทศนาบรรยายธรรม ว่า "จิตไม่ระเริงหลงในรูป ในเสียง ในกลิ่น ในรส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ อันนั้นแหละเรียกว่า ผู้เห็นธรรม ธรรมะ คือ ธรรมดาสิ่งเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และดับไป เห็นเกิดเห็นดับอยู่ทุกขณะลมหายใจเข้าออก บุคคลนั้นจึงชื่อว่าเป็นผู้ไม่ประมาท"

ในบั้นปลายชีวิต หลวงปู่ผ่านได้พำนักจำพรรษาอยู่ที่วัดป่าประทีปปุญญาราม

ต่อมา หลวงปู่ผ่าน ได้อาพาธด้วยโรคต่อมลูกหมาก อาการทรงตัว และอาพาธอีก ครั้ง ญาติโยมจึงได้นำเข้ารักษาที่โรงพยาบาลสกลนคร ก่อนนำมาพักรักษาตัวที่วัด

แต่ด้วยความชราภาพและมีอาการแทรก ซ้อนไตวาย จึงได้ละสังขารอย่างสงบ สิริอายุ 89 พรรษา 69

ศพหลวงปู่ผ่าน ตั้งบำเพ็ญกุศลอยู่ ที่วัดป่าประทีปปุญญาราม เพื่อขอรับพระราชทานเพลิงศพต่อไป


---------------

��鹾�л���������ǧ������� ��ǧ�����ҹ �ѭ�һ���� : ����ʴ�͹�Ź�==

 

"ขออย่าได้เจ็บ อย่าได้ป่วยไข้ และสุดท้ายอย่าลืมหายใจ"

สาธุ อนุโมทนาท่านหนูตา ขออย่าได้เจ็บ อย่าได้ไข้ และสุดท้ายอย่าลืมหายใจรู้ลมเข้าออก สาธุ หลวงปู่ กระผมขอกราบนมัสการแบบหมอบราบ กายใจ

 

กราบน้อมวันทาในคุณงามความดีของหลวงตาครับ

 

กราบ กราบ กราบ หลวงปู่เจ้าค่ะ

​

 

กราบ หลวงตา น้อมส่งหลวงตาสู่พระนิพพาน
กรรมอันใดที่ข้าพเจ้าได้ล่วงเกินทั้งกายกรรม วจีกรรม มโนกรรมทั้งด้วยตั้งใจหรือไม่ตั้งใจก็ดี ขอให้อโหสิกรรมแก่ข้าพเจ้าด้วย

 

กราบหลวงปู่เจ้าค่ะ หากกลับบ้านที่สกลนคร ลูกคงได้ไปกราบหลวงปู่อีกครั้ง อากาศอำนวย ไม่ไกลเท่าใดเลย

 

วันที่ ๒๔ มกรา หลวงปู่ผ่าน

วันที่ ๓๐ มกรา หลวงตามหาบัว


ข้าพเจ้าขอกราบพระอริยะสงฆ์ทั้ง ๒ องค์...นิพพานเป็นสุขอย่างยิ่ง

 

ขอกราบคาราวะบูชาหลวงปู่ผ่านผู้มากด้วยเมตตาบารมี
หากลูกเคยประมาทพลาดพลั้งล่วงเกินด้วยกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม
ด้วยเจตนาก็ดี ไม่ได้เจตนาก็ดี รู้เท่าไม่ถึงการณ์ก็ดี
ขอหลวงปู่ ได้โปรดเมตตางดเว้นโทษ โปรดเป็นอโหสิกรรมด้วยเทอญ
ขอกราบส่งองค์หลวงปู่ ด้วยเศียรเกล้า กราบ กราบ กราบ สาธุ<!-- google_ad_section_end -->

 

นะโม วิมุตตานัง ความนอบน้อมของข้าพเจ้า จงมีแด่ผู้พ้นแล้วทั้งหลาย
นะโม วิมุตติยา ความนอบน้อมของข้าพเจ้า จงมีแด่วิมุตติธรรม

หากกรรมใดที่ข้าพเจ้าเคยล่วงเกินหลวงปู่ผ่านไว้ตั้งแต่อดีตชาติและปัจจุบันชาติ ขอหลวงปู่ได้โปรดอโหสิกรรมให้แก่ข้าพเจ้าด้วยเทอญ

 

กราบน้อมส่งองค์หลวงปู่ด้วยเศียรเกล้า สาธุ..สาธุ...สาธุ

 

ถ้าข้าพเจ้าได้เกินล่วงเกินไม่ว่าชาตินี้หรือทุกชาติที่ข้าพเจ้าได้เกิดมา ขอให้อโหสิกรรมให้แก่ข้าพเจ้าด้วย

ข้าพเจ้าขอกราบ น้อมสู่พระนิพพาน

 

กราบหลวงปู่ผ่านด้วยเศียรเกล้า

 

ขอกราบหลวงปู่ด้วยความเคารพยิ่งเจ้าค่ะ

 

ขอกราบส่งหลวงปู่ผ่าน เข้าสู่พระนิพพานค่ะ

 

ด้วยกายกรรม วจีกรรม มโนกรรม
ทั้งในอดีต ปัจจุบัน อนาคต
โดยเจตนาหรือไม่เจตนา
ใดๆก็ดี
หากได้เคยล่วงเกินประมาทพลาดพลั้งหลวงปู่ฯ
ขอได้โปรดอดโทษยกโทษล่วงเกินนั้นๆ แก่ข้าพระพุทธเจ้าและคณะ เพื่อความเจริญในธรรม บำเพ็ญบารมี และสัมมาปฏิบัติ ในพระพุทธการกธรรม และความเจริญรุ่งเรืองแก่ข้าพระพุทธเจ้าและคณะโดยดีงามด้วยเทอญ

 

ขอนมัสการหลวงปู่ผ่านครับ

 

กราบแทบเท้าหลวงปู่ครับ

ปีนี้เป็นปีที่น่าปลงสังเวชเป็นอย่างมาก พ่อแม่ครูอาจารย์ละสังขารไปแล้ว เหลือแต่สิ่งที่ท่านสอนไว้ ให้เราท่านทั้งหลายน้อมตาม

 

ถ้าข้าพเจ้า ล่วงเกิน พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ด้วยกาย วาจา ใจ ก็ดี
ขออโหสิกรรมให้ข้าพเจ้าด้วย

กราบนมัสการ น้อมส่ง หลวงตา เข้าสู่พระนิพพาน ด้วยครับ
และขออนุโมทนาบุญกับหลวงตาทุกอย่างด้วยครับ
นิพพานัง ปัจจโย โหตุ
นิพพานัง ปรมัง สุขขัง​

 

เมื่อวันที่ 29 มกราคม 54 ไปทำบุญที่วัดสะพานศรีสกลนคร
แล้วก็ได้ไปกราบขอขมาหลวงปู่ผ่าน พร้อมกับถวายผ้าไตร ฟังพระสวดมนต์ ที่วัดป่าประทีปปุญญาราม กลับมาพักค้างคืนที่อุดรฯ
ตี5 ของวันที่ 30 ม.ค.54 น้องสะใภ้ (ซึ่งช่วยงานอยู่ที่วัดป่าบ้านตาดแล้ว) โทรมาบอกว่า หลวงตาบัวละสังขารแล้ว ตอนตี 3.53 .....อึ้ง...วูบ...ไปเลย
นึกไม่ถึงว่า เพิ่งไปกราบขอขมาหลวงปู่ผ่านมาเมื่อวาน วันนี้ได้กราบขอขมาหลวงตาบัว....เฮ้อ...อนิจจัง เกิดขึ้น..ตั้งอยู่..ดับไป..เหลือแต่คำสอนของหลวงตาและหลวงปู่ให้เราชาวพุทธบุตรได้ปฏิบัติดำเนินรอยตามต่อไป

 

อ้อ...ลืมไปค่ะ ได้รับกำหนดการงานของหลวงปู่ผ่านมาด้วย ขออนุญาตแจ้งให้ทราบว่า จะมีงานพิธีพระราชทานเพลิงศพหลวงปู่ผ่าน ในวันเสาร์ที่ 19 กุมภาพันธ์ 2554 แรม 1ค่ำ เดือน 3 ปีขาล ดังนี้
เวลา 07.30 น. - ถวานภัตตาหารบิณฑบาตรแด่พระสงฆ์ สามเณร
เวลา 14.00 น. - พระธรรมเทศนา 1 กัณฑ์
เวลา 15.00 น. - สวดมาติกา บังสุกกุล
เวลา 16.00 น. - ประชุมเพลิง

จึงขอแจ้งข่าวให้สมาชิกทราบโดยทั่วกันค่ะ