พระดร.อนิลผู้มีเชื้อสายศากยวงศ์

พระ ดร.อนิล ธมฺมสากิโย (ศากยะ) ชาวเนปาล วัดบวรนิเวศวิหาร มีเชื้อสายศากยวงศ์ ซึ่งเป็นเชื้อสายในสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

พระ ดร.อนิล ธมฺมสากิโย (ศากยะ) M.A., MPhil (Cantab), Ph.D. ชาวเนปาล วัดบวรนิเวศวิหาร มีเชื้อสายศากยวงศ์ ซึ่งเป็นเชื้อสายในสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า

แม้จะเป็นชาวเนปาลโดยกำเนิด แต่เป็นพระสงฆ์คณะธรรมยุต อยู่เมืองไทยมานานตั้งแต่ปี พ.ศ. 2518 สร้างประวัติศาสตร์ใหม่ให้คณะสงฆ์ไทยในหลายเรื่อง เช่น เป็นพระภิกษุรูปแรกของไทยที่ได้ปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยในประเทศอังกฤษ เป็นพระรูปแรกที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทุนส่วนพระองค์เรียนจนจบปริญญาเอก เป็นพระภิกษุเชื้อศากยวงศ์รูปแรกที่บรรพชาและอุปสมบทสนองงานสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช ตั้งแต่เป็นสามเณร และเป็นศิษย์ที่สมเด็จพระสังฆราชพระองค์นั้น ทรงสอนทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษให้ตั้งแต่เป็นสามเณรเมื่ออายุ 14 ปีเศษ ปัจจุบันดำรงตำแหน่งผู้ช่วยเลขานุการสมเด็จพระสังฆราช อาจารย์ในมหาวิทยาลัยทั้งในประเทศและต่างประเทศเป็นผู้บรรยายในสาขาวิชาต่างๆ เกี่ยวกับพระพุทธศาสนาที่สถาบันหรือองค์กรต่างๆ ในต่างประเทศนิมนต์มาสม่ำเสมอปีละหลายแห่งหลายประเทศ

​

ล่าสุด หลังจากรับนิมนต์จากองค์การพุทธศาสนิกสัมพันธ์แห่งโลก (พ.ส.ล.) ให้ไปเยือนพุทธสถานที่ประเทศปากีสถาน ในฐานะแขกของรัฐบาลปากีสถาน เมื่อช่วงปลายเดือน มี.ค. ปี พ.ศ. 2553 ได้รับนิมนต์ไปบรรยายที่ประเทศเกาหลี ประเทศจีน ต้นเดือน เม.ย. และปลายเดือน เม.ย. นี้จะขึ้นไปสอนระดับ Ph.D. ที่มหาวิทยาลัย Oxford ประเทศอังกฤษ

ที่ประเทศอังกฤษ นอกจากสอนหนังสือแล้ว ท่านมีภาระที่จะต้องไปทำความเข้าใจ (แก้ข่าว) ในข้อเขียนในหนังสือเรื่อง Broken Buddha ซึ่งผู้ประพันธ์พูดถึงพระพุทธศาสนาในประเทศไทยในแง่ลบ

เมื่อรับนิมนต์จาก พ.ส.ล. เดินทางไปประเทศปากีสถาน วันที่ 22-28 มี.ค. ปี พ.ศ. 2553 ท่านได้แสดงความสามารถในการอธิบายภิกษุภาวะและพระพุทธศาสนาให้แก่ประชาชนชาวปากีสถาน ผ่านสื่อทั้งทางทีวีและหนังสือพิมพ์จนเป็นที่รู้จักของชาวปากีสถานในเวลาสั้นๆ เมื่อพบประธานาธิบดีปากีสถาน อาชิฟ อาลี ซาร์ดารี ที่ทำเนียบประธานาธิบดีกรุงอิสลามาบัด วันที่ 24 มี.ค. ปี พ.ศ. 2553 ในเวลา 14.45 น. ท่านแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเรื่องหลักสันติภาพของมนุษยชาติกับประธานาธิบดีไว้น่าสนใจยิ่ง

ปัจจุบันท่านมีอายุ 50 ปี อุปสมบทมาแล้ว 30 พรรษา มาอยู่วัดบวรนิเวศวิหาร เมื่อวันที่ 14 เม.ย. ปี พ.ศ. 2518 หลังจากบรรพชาเป็นสามเณรที่กาฐมาณฑุ ประเทศเนปาล ในช่วงที่สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เสด็จประเทศเนปาล (ขณะนั้นทรงสมณศักดิ์ที่พระสาสนโสภณ) เพื่อฟื้นฟูพระพุทธศาสนาในเนปาล นับตั้งแต่มาอยู่ที่วัดบวรนิเวศวิหาร ได้ทำหน้าที่ปรนนิบัติรับใช้เจ้าประคุณสมเด็จทุกอย่าง เช่นทำหน้าที่ถือย่ามตามเสด็จ เป็นต้น

ในด้านวิชาความรู้ และประสบการณ์ทางการค้นคว้าและวิชาการนั้น พระ ดร.อนิล บอกด้วยความภูมิใจว่า เป็นเจ้าประคุณสมเด็จที่สอนท่านทั้งภาษาอังกฤษและภาษาไทย รวมทั้งให้อ่านข่าวจากหนังสือพิมพ์ Bangkok Post ให้ฟังทุกเช้า บางครั้งท่านจะทรงถามว่าศัพท์หรือวลีนั้นๆ ว่ามีความหมายอย่างไร ทำให้ท่านต้องเตรียมพร้อมอ่านข่าวและหาความหมายศัพท์ก่อนจะอ่านถวาย ทำให้ได้ความรู้ขึ้นมาโดยไม่รู้ตัว

ในด้านวิชาการ เมื่อเจ้าประคุณสมเด็จต้องการค้นคว้า หรืออ้างอิงหนังสือเรื่องอะไร จะมอบหมายให้ท่านไปค้นคว้าจากตำรามาให้ ทำให้ท่านสะสมความรู้ความชำนาญจากเจ้าประคุณสมเด็จอย่างมากมาย ซึ่งไม่มีใครที่มีโอกาสเช่นที่ท่านได้รับอย่างแน่นอน

นักเรียนทุนส่วนพระองค์
เรื่องการเรียนในเมืองไทยนั้น ท่านสอบนักธรรมชั้นเอกได้ และจบปริญญาตรีจากมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย เมื่อเรียนจบได้กลับไปสร้างวัดสิริกิติ์ ในสังฆราชูปถัมภ์ ที่กาฐมาณฑุ และพักอยู่ใกล้มหาวิทยาลัย จึงหาโอกาสทำปริญญาโท จบกลับมาเมืองไทย สมเด็จพระสังฆราชทรงปรารถนาให้ไปเรียนต่อต่างประเทศ จึงสมัครไปทั้งมหาวิทยาลัยในสหรัฐอเมริกาและอังกฤษ ใจจริงต้องการไปเรียน|ที่แอริโซนา สหรัฐอเมริกามาก เพราะในปี พ.ศ. 2535 เกิดโศกนาฏกรรมที่มีคนร้ายสังหารพระไทยที่แอริโซนายกวัด จึงต้องการไปสืบหาความจริงและข้อมูลในเชิงลึกว่าเกิดอะไรขึ้น ทำไมเขาต้องสังหารพระไทย แต่ในที่สุดเลือกไปเรียนต่อที่ประเทศอังกฤษ เพราะเขาตอบรับมาก่อน

ก่อนเดินทาง 7 วัน ม.ล.ทวีสันต์ ลดาวัลย์ ราชเลขาธิการมาพบ พอทราบเรื่องก็บอกว่า ไปไม่ได้ถ้าไม่ได้ทำหนังสือทูลลาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก่อน เมื่อทำหนังสือทูลลาไปแล้วมีพระราชกระแสถามว่าได้ทุนที่ไหน เมื่อทรงทราบว่าเป็นทุนสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เป็นนักเรียนทุนส่วนพระองค์ โดยพระราชทานทุนให้ปีละ 1.5 หมื่นปอนด์ ตลอดเวลาที่เรียน|ทั้งปริญญาโทและปริญญาเอกรวมเวลา 5 ปี

สมณะในมหาวิทยาลัย
เมื่อเรียนที่มหาวิทยาลัยในกรุงลอนดอน อังกฤษ ไกลหูไกลตาชาวพุทธ แต่รักษาพระวินัยเคร่งครัด เช่น การฉันอาหารเพลตรงเวลา โดยผูกปิ่นโตกับร้านอาหารไทยแห่งหนึ่งในกรุงลอนดอน ต่อมาอาจารย์มหาวิทยาลัยมาขอร้องให้ใช้บริการห้องอาหารมหาวิทยาลัย

​

ท่านบอกว่าคงทำไม่ได้ เพราะห้องอาหารเปิดบริการเวลาเที่ยงวัน แต่ท่านถือวินัยเคร่งครัดฉันอาหารเกินเที่ยงไม่ได้ พร้อมกับแสดงเหตุผลให้อาจารย์ทราบ อาจารย์จึงแก้ปัญหาโดยให้สิทธิพิเศษให้ห้องอาหารเปิดให้ท่านฉันอาหารในเวลาเพล หรือ 11.00 น. เป็นพิเศษเพียงรูปเดียวเท่านั้น

อีกเรื่องหนึ่งเมื่อถึงเวลาถ่ายรูปหมู่ที่นิสิตทุกคนต้องสวมใส่กาวน์ของมหาวิทยาลัย แต่ท่านได้รับการยกเว้นด้วยเหตุผลที่ว่ากาวน์ที่เขาให้ใส่นั้นเป็นเครื่องหมายอย่างหนึ่งของนักบวชของศาสนาคริสต์ที่มีอายุน้อยกว่าพุทธศาสนา จีวรที่ท่านครองทุกวันนี้เป็นเครื่องแบบนักบวชพระพุทธศาสนาที่เก่าแก่มีอายุเกินกว่า 2,000 ปี ทำไมจึงไม่อนุญาตเล่า ท่านจึงเป็นเพียงองค์เดียวที่มีกาวน์สีแปลกจากนักศึกษาทั้งหมด คือครองจีวรสีพระราชนิยม อันเป็นเครื่องหมายธงชัยพระอรหันต์ที่ชาวพุทธภูมิใจ

ท่านเล่าให้ฟังถึงประสบการณ์ที่พิชิตคนไร้บ้านที่มักสร้างปัญหาให้กับคนแปลกหน้าในประเทศอังกฤษ โดยอาจารย์เตือนว่าอย่าเดินไปในเส้นทางที่ว่านั้นจะเป็นอันตราย แต่เมื่อเตือนเหมือนยุ ท่านต้องการทดสอบจึงเดินทางไปตามเส้นทางที่อาจารย์เตือนไม่ให้ไป ก็เป็นจริงตามที่อาจารย์เตือน เพราะถูกแซว ถูกพูดจาถากถางว่าไม่มีเงินซื้อกางเกงนุ่งหรืออย่างไรจึงแต่งตัวอย่างนี้ ท่านเข้าไปคุยชี้แจง ทำความเข้าใจกับคนเหล่านั้น เช่นบอกว่าท่านเป็นนักบวชก็เป็นพวกไร้บ้านคนหนึ่ง เหมือนที่คนพวกนั้นเป็นอยู่ จึงไม่ต่างกันมากนัก ในที่สุดทุกคนหันมาเป็นมิตรกับท่าน จนกระทั่งอาจารย์ยังแปลกใจ

วิทยฐานะ
วิชาความรู้และปริญญาบัตรที่แสดงไว้ในประวัติของท่านมีดังนี้

พ.ศ. 2543 สำเร็จการศึกษาปริญญาเอก (Ph.D.) สาขามานุษยวิทยาสังคม (Social Anthropology) จาก Brunel University, United Kingdom

พ.ศ. 2537 สำเร็จการศึกษาปริญญา M.Phil. (Cantab) สาขามานุษยวิทยาสังคม (Social Anthropology) จาก Cambridge University, United Kingdom

พ.ศ. 2530 สำเร็จการศึกษาปริญญาโท (M.A.) สาขามานุษยวิทยา จาก Tribhuwan University, Nepal

พ.ศ. 2525 สำเร็จการศึกษาปริญญาตรี ศาสนศาสตรบัณฑิต (ศน.บ.) สาขาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา จากมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วัดบวรนิเวศวิหาร กรุงเทพฯ

ท่านเล่าว่า เมื่อเรียนจบปริญญาเอกกลับมา ได้สนองงานสมเด็จพระสังฆราชตลอด และเจ้าประคุณสมเด็จจะคุยให้กับผู้มาเฝ้าทราบเสมอว่าพระอนิลตอนนี้เป็น ดร. แล้ว

ด้วยการเรียนและประสบการณ์ ท่านจึงเป็นเชี่ยวชาญด้านพุทธศาสน์ศึกษา มานุษยวิทยาวัฒนธรรม-สังคม มานุษยวิทยาศาสนา ไทยคดีศึกษา เนปาลศึกษา และจิตวิทยาเชิงพระพุทธศาสนา

ส่วนสาขาวิชาที่มีความสนใจและที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ วัฒนธรรมศึกษา ศาสนาเปรียบเทียบ สังคมวิทยาเศรษฐกิจ มานุษยวิทยาพุทธศาสนาเถรวาทสังคมเนวาร์แห่งเนปาล ชุมชนคนพลัดถิ่น โลกาภิวัตน์ พุทธศาสนาในยุคโลกาภิวัตน์ พระพุทธศาสนากับวิทยาศาสตร์ พุทธศาสนากับจิตวิทยา พุทธศาสนากับการบำบัดทางจิต ฯลฯ

ประสบการณ์
เป็นอาจารย์สอนวิชาพุทธศาสนา พุทธศาสนากับโลกาภิวัตน์ มานุษยวิทยาเบื้องต้น มานุษยวิทยาเชิงโบราณคดี สังคมวิทยาเศรษฐกิจ มานุษยวิทยาศาสนา มานุษยวิทยาประยุกต์ มานุษยวิทยาวัฒนธรรม มานุษยวิทยากายภาพ การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม สังคมวิทยาและมานุษยวิทยาเบื้องต้น พุทธศาสนาในตะวันตก พุทธศาสนาเถรวาท การอ่านคัมภีร์พุทธศาสนา ประวัติศาสตร์พุทธศาสนา ศาสนาเปรียบเทียบ สารัตถะแห่งพระไตรปิฎก การอ่าน-พูด-เขียนภาษาอังกฤษ การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ จิตวิทยาในพุทธศาสนา ฯลฯ

ประวัติการทำงาน (เฉพาะบางส่วน)

พ.ศ. 2548-ปัจจุบัน รองคณบดีและอาจารย์คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย กรุงเทพฯ http://www.social.mbu.ac.th/

พ.ศ. 2545-ปัจจุบัน อาจารย์พิเศษวิทยาลัยศาสน ศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล ศาลายา http://www.crs. mahidol.ac.th/master.html

พ.ศ. 2545-ปัจจุบัน Visiting Professor, Santa Clara University, California, USA Redirect to New SCU Religious Studies Department Homepage

พ.ศ. 2551-ปัจจุบัน อาจารย์พิเศษมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์

พ.ศ. 2532-ปัจจุบัน ผู้ช่วยเลขานุการสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก http://www.sangharaja.org

http://www.posttoday.com/ธรรมะ-จิตใจ/สว่าง-ณ-กลางใจ/24352/พระดร-อนิลผู้มีเชื้อสายศากยวงศ์

 

พ.ศ. 2543-ปัจจุบัน พระอาจารย์อบรมนวกภิกษุวัดบวรนิเวศวิหาร
ตำแหน่งกิตติมศักดิ์นั้น พอที่จะลำดับได้ดังนี้

พ.ศ. 2549-ปัจจุบัน กรรมการนานาชาติการจัดงานวันวิสาขบูชา วันสำคัญสากลของโลก

พ.ศ. 2550-ปัจจุบัน กรรมการเหรัญญิก สมาคมมหาวิทยาลัยพุทธศาสนาเถรวาท (นานาชาติ) ATBU | The Association of Theravāda Buddhist Universities

พ.ศ. 2545-ปัจจุบัน กรรมการมูลนิธิแผ่นดินธรรม (ผลิตรายการโทรทัศน์ แผ่นดินธรรมออกอากาศทางช่อง 5)

พ.ศ. 2544-ปัจจุบัน กรรมการที่ปรึกษา ฝ่ายตำรา มูลนิธิมหามกุฏราชวิทยาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์ http://mahamakuta.inet.co.th

รางวัลที่ได้รับ
พ.ศ. 2536-2542 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานทุนการศึกษาในการศึกษาระดับปริญญาโท (Mphil) ณ มหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ และปริญญาเอก (PhD) ณ มหาวิทยาลัยบรูเนล สหราชอาณาจักร
พ.ศ. 2532-ปัจจุบัน สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ พระราชทานนิตยภัตประจำเดือน
พ.ศ. 2521-2529 ได้รับทุนอุดหนุนการศึกษาพระภิกษุสงฆ์ต่างประเทศของรัฐบาลไทย ผ่านกรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ
พ.ศ. 2518-2536 ได้รับทุนอุปถัมภ์การศึกษาพระภิกษุสงฆ์ต่างประเทศขององค์การพุทธศาสนิกสัมพันธ์แห่งโลก (พ.ส.ล)
บทสัมภาษณ์ในหลายหลากเรื่องออกตามหนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ ทั้งในประเทศไทย เนปาล และตามช่องโทรทัศน์ BBC, ABC, CNN เป็นต้น

วันที่ 9 ม.ค. ปี พ.ศ. 2552, บทสัมภาษณ์ในรายการ Around the World in 80 faiths ของ BBC ที่ฉายออกทั่วโลก
รัฐบาลพม่าถวาย สมณศักดิ์ มหาสัทธัมมโชติ กธชะ เป็นสมณศักดิ์สายการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ประจำปี พ.ศ. 2552
ผลงานล่าสุดที่สนองงานสมเด็จพระสังฆราช คือ เป็นแม่งานจัดสัมมนาทางวิชาการเกี่ยววิวัฒนา การทางพระพุทธศาสนา และเกียรติคุณสมเด็จพระสังฆราช เป็นภาษาบาลี ซึ่งเป็นครั้งแรกในเมืองไทยที่ใช้ภาษาบาลีเป็นภาษากลางในการอภิปราย รวมทั้งการจัดแสดงภาพเสมือนจริง (Hollogram) สมเด็จพระสังฆราช ในงานเฉลิมพระชันษา 96 ปี สมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก เมื่อวันที่ 3 ต.ค. ปี พ.ศ. 2552

ดูเพิ่มเติม
http://th.wikipedia.org/wiki/พระ ดร.อนิลมาน_ธมฺมสากิโย
http://learners.in.th/blog/asakya/171241

http://www.posttoday.com/ธรรมะ-จิตใจ/สว่าง-ณ-กลางใจ/24352/พระดร-อนิลผู้มีเชื้อสายศากยวงศ์

 

กราบนมัสการ...ท่านผู้เป็นกำลังแห่งพระศาสนา.....

 

อนุโมทนา สาธุ ครับ

นมัสการแด่ผู้เป็นกำลังในการเผยแพร่พระพุธศาสนา ด้วยความเคารพ

 

ทั้งบุญ และบารมีโดยแท้ ได้สนองงานสมเด็จพระสังฆราชท่าน ท่านเป็นชาวต่างชาติที่คนไทยต้องภาคภูมิใจ ขอกราบนมัสการด้วยจิตเลื่อมใสโดยแท้ สังฆังสะระนัง คัจฉามิ และ โมทนาสาธุเจ้าของกระทู้ครับ

 

กราบ อนุโมทนากับ จขกท....ด้วยนะครับ สาธุุุๆๆๆๆๆๆๆๆๆ

" พระ ดร.อนิล ธมฺมสากิโย (ศากยะ) " ท่านเป็นศิษย์โปรดของสมเด็จพระสังฆราช

ผมชอบท่านมากเลยครับ
ชอบท่านเทศน์เรื่อง สมเด็จพระสังฆราชทรงสอนเรื่องคอมพิวเตอร์กับกรรมฐาน นะครับ สุดยอดเลยนะครับ